«Από αυτούς την πήραμε και σε αυτούς θα την παραδώσουμε»!
Στο πλαίσιο του μαθήματος «Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία» και ιδιαίτερα της Ενότητας «Η Ελλάδα από το κίνημα στο Γουδί(1909) έως το τέλος των Βαλκανικών πολέμων (1913), αλλά και με αφορμή την επέτειο της 25ης Μαρτίου, οι μαθητές και οι μαθήτριες της Γ τάξης του Γυμνασίου Φαλάνης επισκέφθηκαν την Πέμπτη 21-03-2024, το Στρατιωτικό Μουσείο Βαλκανικών Πολέμων που εδρεύει στο χωριό Γέφυρα λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Θεσσαλονίκη, και στεγάζεται στην ιστορική έπαυλη «Τόψιν». Όλα μαζί τα κτίρια της έπαυλης καλύπτουν μια μεγάλη έκταση η οποία αποτελεί μέρος του κτήματος Μοδιάνο.
Το αρχοντικό χτίστηκε το 1904 (ή πιθανότατα κάπου μεταξύ του 1902 και του 1906) στα σχέδια του Ιταλού αρχιτέκτονα Π. Αριγκόνι. Προοριζόταν για την εξοχική κατοικία του Γιακό Μοδιάνο, ενός από τους κύριους κατόχους της Τράπεζας Σαούλ και ενός από τους τρεις γιούς του ζάμπλουτου Σαούλ Μοδιάνο του δεύτερου σε ιδιοκτησία ακινήτων σε ολόκληρη την οθωμανική αυτοκρατορία, γνωστού και από την στοά Μοδιάνο, την αγορά Μοδιάνο, περισσότερο γνωστής ως Καπάνι δίπλα στη πλατεία Αριστοτέλους.
Εκεί οι μαθητές μας είχαν την ευκαιρία να ξεναγηθούν από αξιωματικό του ελληνικού στρατού στο χώρο όπου υπογράφηκε η παράδοση της πόλης της Θεσσαλονίκης αμαχητί στον ελληνικό στρατό στις 26 Οκτωβρίου 1912 από τον Οθωμανό Αλβανό αρχιστράτηγο Χασάν Ταχσίν Πασά, και να θαυμάσουν τις ελαιογραφίες εποχής με τους πρωταγωνιστές των γεγονότων καθώς και κειμήλια στρατιωτικά. Το πρωτόκολλο παραδόσεως συντάχθηκε στα γαλλικά αλλά σώζεται στην έπαυλη αντίγραφο του πρωτοκόλλου με τους όρους παράδοσης της Θεσσαλονίκης στους Έλληνες, όπως αυτοί συμφωνήθηκαν, μεταφρασμένο στα ελληνικά
Γράφει ο Ταχσίν Πασάς στην αυτοβιογραφία του: «Έτσι έληξε άδοξα και συντριπτικά για μας ο αγώνας και θριαμβευτικά για τον αντίπαλο. Η Θεσσαλονίκη χάθηκε αλλά και σώθηκε. Έχω την συνείδηση ότι έπραξα το καθήκον μου. Η ιστορία ας με κρίνει…».
Ο Ταχσίν Πασάς κάνει και μια αποκάλυψη. Ο Βούλγαρος αρχιστράτηγος έστειλε απεσταλμένους με λευκή σημαία, εκφράζοντας δυσαρέσκεια για την παράδοση της Θεσσαλονίκης στους Έλληνες. «Υπενθύμισα σ’ αυτούς τους κυρίους ότι η στρατιά που είχα υπό τας διαταγας μου είχε μοναδικό αντίπαλο τον Ελληνικό στρατό, εναντίον του οποίου και πολέμησε από την Ελασσόνα μέχρι την Θεσσαλονίκη, δίνοντας σκληρές μάχες σε διάφορα μέρη, όπου κανένας Βούλγαρους δεν υπήρχε. Όσο για το ζήτημα της παράδοσης, αυτό αφορούσε εμένα και μόνον και δεν είχα να δώσω λόγο σε κανέναν. Έχω μόνο μία Θεσσαλονίκη, την οποία έχω ήδη παραδώσει»..
Αίσθηση , επίσης, προκάλεσε και η αρχιτεκτονική της έπαυλης με στοιχεία οθωμανικής επιρροής αλλά και δυνατότητα αυτονομίας σε περίπτωση εξωτερικής επίθεσης καθώς και τα έπιπλα που προέρχονται από τη Γαλλία και χαρακτηρίζονται από χλιδή και πολυτέλεια, ανάλογη της οικονομικής επιφάνειας της οικογένειας Μοδιάνο.
Η διδακτική επίσκεψη έκλεισε με φαγητό και ξεκούραση στο εμπορικό κέντρο Cosmos και επιστροφή στη Φαλάνη.
Τους μαθητές συνόδευσαν οι καθηγητές : Χρίστος Ζαχαριάς ΠΕ 01, Μελίνα Χοπαλάκη ΠΕ 02, Ιωάννης Νασίκας ΠΕ 03.
